Żaden człowiek posiadający czy to działkę rekreacyjną, sad, czy mały przy domowy ogródek, czy wielki ogród będący chlubą właściciela nie wyobraża sobie pracy nad swoim przybytkiem bez cięcia roślin, którymi się opiekuje. Jest to ważne i potrzebne, ale trzeba pamiętać, że cięcie roślin powinno być prowadzone tylko na niezbędną skalę, ponieważ każda ingerencja w strukturę rośliny powoduje jej zranienie.
Drzewa tniemy w zasadzie dwoma technikami: przy obrączce i „na 3 razy”.
Cięcie przy obrączce – jest to cięcie wykonywanie możliwie blisko nasady gałęzi, wzdłuż zdrewniałego pierścienia, z którego wyrasta pęd, czy gałąź – to właśnie obrączka. Wykonuje się praktycznie tylko przy użyciu sekatorów ręcznych, ponieważ cięcie wtedy wykonujemy jednym ruchem, nie ma ryzyka, że podczas cięcia gałąź zacznie się sama odrywać pod swoim ciężarem powodując zadrę i raniąc drzewo.
Cięcie „na 3 razy”. Stosujemy w przypadku grubszych gałęzi. Taka metoda zapobiegnie uszkodzeniu pnia czy konaru poprzez wyłamanie się niechcianej gałęzi podczas cięcia. Wykonujemy je przy użyciu piły do drewna, najlepiej tzw. „lisiego ogona” lub w przypadku grubszych gałęzi i konarów piły ramowej, właśnie w trzech etapach:
-nacięcie gałęzi płytko od spodu w odległości od 10 do 40 cm od nasady gałęzi czy konaru (odłamująca się gałąź pociągnie za sobą włókna tylko do tego nacięcia nie uszkadzając pnia, czy konaru).
-całkowite przecięcie gałęzi od góry za pierwszym nacięciem.
-cięcie wyrównujące – odcinamy pozostały kikut równo przy obrączce starając się jej nie uszkodzić (po odcięciu większości gałęzi pozostała masa kikuta nie spowoduje już oderwania się go przed przecięciem)
Niżej przedstawiamy rodzaje cięć drzew, jakie praktykuje się, aby rosły zdrowe i okazałe.
I Cięcie formujące.
Takie cięcie wykonuje się praktycznie tylko na młodych drzewach i jest to kontynuacja prac wykonywanych jeszcze na szkółkach. Chodzi w nich o nadanie drzewu konkretnego kształtu, a te działania przyniosą efekty dopiero wiele lat później – drzewo będzie miało ładny, równy pokrój, będzie wyprostowane i nie będzie cierpieć, ani nie będzie stwarzać zagrożenia spowodowanego odłamywaniem się konarów wytworzonych z powodu zaniedbania tego cięcia. Wykonujemy zatem:
-cięcie, które ma na celu utrzymanie jednego przewodnika – czyli jednej gałęzi idącej pionowo w górę, będącej przedłużeniem pnia. Dzięki temu nasze drzewo będzie rosnąć prosto w górę, bez przekrzywiania się na którąś stronę,
-wycięcie gałęzi, które wyrastają z przewodnika pod zbyt dużym kątem. Jeśli to zaniedbamy, to w efekcie dojdzie do odłamania się takiej gałęzi, poważnie raniąc drzewo, a nawet zmuszając nas do całkowitego jego wycięcia,
-odcięcie podwójnych gałęzi wyrastających z jednego miejsca. Taki układ sprawi, że koniec końców dojdzie do rozdzielenia się tych gałęzi, a w następstwie ułamania się części lub całości konara,
Bardzo ważne jest aby wszystkie te cięcia prowadzić albo przy obrączce, albo w przypadku skracania gałęzi za pączkiem skierowanym na zewnątrz korony.
II Cięcie prześwietlające.
Wykonujemy ten zabieg, aby dostarczyć większy przewiew wewnątrz korony a także więcej światła. Im starsze drzewo, tym mniej należy prześwietlać koronę. Uważa się, że dla drzew młodych optymalnie można jednorazowo przyciąć do 15% korony, ale nigdy nie więcej niż 30%. W przypadku starszych drzew takie cięcia należy zredukować do minimum. Te cięcia wykonujemy także przy obrączce, albo „na 3 razy”.
III Cięcie sanitarne.
Jest najzdrowsze dla naszego drzewa cięcie. Polega na usunięciu z korony drzewa gałęzi martwych, chorych i ocierających się o siebie, co też nie jest dobre dla zdrowia rośliny. Cięcie wykonujemy przy obrączce, lub w przypadku grubszych gałęzi „na 3 razy”, choć w wyjątkowych sytuacjach, kiedy część gałęzi lub konaru jest jeszcze zdrowa, można cięcie wykonać dalej pozostawiając kikut o długości kilku, kilkunastu centymetrów od nasady gałęzi czy konaru.
IV Cięcie korygujące.
Jest to tak naprawdę cięcie formujące, tyle że wykonane na starym drzewie, na którym zaniedbano inne cięcia. Wykonuje się je ostrożnie i tylko w uzasadnionych przypadkach, kiedy drzewu grozi rozłamanie się lub zagraża bezpieczeństwu, ponieważ taka ingerencja prowadzi do poważnych problemów zdrowotnych drzewa. Są to cięcia trudne zarówno ze względu na kondycję drzewa jak i od strony technicznej. Bez odpowiedniego doświadczenia lepiej takie prace pozostawić zawodowcom, bo zrobimy większą krzywdę roślinie i sobie, niż wynikające z takiej działalności profity.
V Cięcie odmładzające.
Jest bardzo podobne do cięcia sanitarnego, tylko, że usuwa się jeszcze żywe elementy drzewa – takie, które utraciły swoją witalność, mają słaby przyrost, lub jakieś ubytki, czy deformacje. Na drzewach ozdobnych prawie się nie stosuje cięcia odmładzającego, za to np. na drzewach owocowych bardzo często, by zwiększyć plony.
